شبتاب خیلی تنها
کتاب « شبتاب تنها » داستان حشره شبتابی است که بهدنبال کسی مانند خودش میگردد
نویسنده و تصویرگر: اریک کارل
مترجم : ندا خوشقانی
قطع: رقعی
گلاسه، رنگی
32 صفحه
مناسب برای کودکان
انتشارات عصر اندیشه
درباره اریک کارل نویسنده کتاب شبتاب خیلی تنها
کودکان در کتابهای اریک کارل به بازی فعّال در کنار خواندن داستانی لذتبخش و آموختن مفاهیم متفاوت فراخوانده میشوند. عناصر جانبی کتابهای کارل، هیچیک برای فریب و جلب خواننده نیستند.
همه این عناصر به پیشرفت و گسترش داستان کمک میکنند و با آن پیوند دارند. این ویژگی، کتابهای کارل را به اسباببازیهای خواندنی و کتابهایی برای بازی تبدیل کرده است.
ریک کارل در سال ۱۹۲۹ در سیراکیوز نیویورک در خانوادهی مهاجر آلمانی به دنیا آمد. هنگامی که اریک شش ساله شد، به دلیل دلتنگیهای بسیار برای مادرش، خانواده تصمیم به بازگشت به آلمان گرفت. برای اریک کوچولو سازگاری با محیط جدید بسیار دشوار بود.
پیش از آغاز جنگ جهانی دوم، کارل تعطیلات آخر هفته را با پدرش به گردش و پیادهروی میرفت. در این گردشها، پدر دانستنیها و آموزشهای بسیاری درباره طبیعت، گیاهان و جانداران را برای او بازگو میکرد.
هنگامیی که جنگ جهانی دوم شدت یافت، پدر کارل از سوی ارتش آلمان نازی برای شرکت در جنگ فراخوانده شد و خانواده او در آشفتگی و مشکلات جنگ غرق شد.
سامانه آموزش و پرورش در دوران آلمان نازی، دچار دگرگونی و سختگیریهای بسیاری شد. بهسبب استعداد فراوان کارل در کار هنری، رابطهی بسیار خوبی با آموزگار هنرش در دبستان پیدا کرد.
شبتاب خیلی تنها
این آموزگار نقاشیهای پیکاسو، ماتیس و هنرمندان دیگری را که هیتلر و رژیم نازی از نمایش آثارشان پیشگیری کرده بود، پنهانی به اریک نشان میداد. اینها خاطراتی است که با گذر زمان، کارل آنها را بهروشنی بهیاد میآورد.
با پایان جنگ جهانی دوم، کارل برای شش ماه مسئول بایگانی در ارتش امریکا شد. پس از سالها گرسنگی، کارل با بهدست آوردن این کار توانست به آشپزخانهی سربازان دسترسی یابد:
«بهخوبی به یاد دارم که در این زمان ساندویچ مانده، تکهای کره، فنجانی شکر و تکههای ماندهی گوشت را از آشپزخانه برمیداشتم و پنهانی برای خانوادهام میبُردم.»
پس از دو سال، پدر کارل به خانه بازگشت. او زندانی شده و به کمپهای زندانیان روسیه انتقال داده شده بود. از پدر چیزی جز پوست و استخوان باقی نمانده بود، او عمیقاً تغییر کرده بود. همه آنها تغییر کرده بودند.
پس از پایان جنگ و باز شدن مدارس، کارل نیز مانند بسیاری از دانشآموزان به مدرسه بازگشت:
«در شانزده سالگی با موافقت خانواده به مدرسهی هنر رفتم و با سرپرستی یکی از برجستهترین اساتید رشته طراحی گرافیک، به یادگیری این رشته پرداختم.»
کارل دربارهی پیسزمینۀ آموزشاش در «آکادمی هنرهای کاربردی اشتوتگارت» میگوید: بهخوبی بهیاد میآورم که در این آکادمی، ما به یادگیری بنیادی و پایهای طراحی گرافیک و هنرهای کاربردی میپرداختیم.
ما کارمان را با تمرین «تقسیم فضا» آغاز کردیم. برای انجام این تمرین و درک درست فضا و رنگ، باید ورقهایی را میساختم و به شکلهایی متفاوت رنگآمیزی میکردیم.
با این تمرین، شمار فراوانی صفحههای بزرگ و رنگین پدید میآمد. سپس این صفحههای بزرگ را خُرد میکردیم و از درآمیختن قطعههای خُرد شده، نقشها و طرحهایی انتزاعی میساختیم.
البته قطعهها را با چسب ثابت نمیکردیم. ایدۀ اصلی از این کار، افزایش دقت و حساسیت ما نسبت به ترکیببندی بود و باید این تمرین را بارها انجام میدادیم. کارل شناخت درست خود را از شیوه کلاژ، وامدار تمرینها و آموختههایش در آکادمی هنر آلمان میداند.
فیزیک و فُرمت خلاق از ویژگیهای آثار کارل است. او درباره تنوع فرمها میگوید: «در جایگاه یک طراح گرافیک، همواره میکوشم بینندهی آثارم را شگفتزده و غافلگیر کنم.
هنگامی که به کارهای تبلیغاتی میپرداختم، همواره باید بستهبندیها و روشهای ارائه جذاب و متفاوتی را طراحی میکردیم (چیزی که صدادار یا لمس شدنی باشد، یا از درون جعبه بیرون بپرد!).
نکتهی دیگر این است که کودکان دوست دارند چیزهای متفاوت را لمس کنند. آنها هنوز در دنیای اسباببازی و سرگرمی زندگی میکنند، از این رو، آثار من نیمی اسباببازی و نیمی کتاب هستند.»
شبتاب خیلی تنها
اریک کارل در سال ۲۰۰۳ «جایزه لورا اینگالز وایلدر» انجمن کتابخانه امریکا را که اکنون «جایزه میراث ادبیات کودکان» نامیده میشود، به سبب آثار ماندگارش در ادبیات کودکان دریافت کرد.
او در سال ۲۰۱۰ نامزد دریافت «جایزه هانس کریستین اندرسن» شد. اریک کارل در سال ۲۰۰۲ موزه کتابهای تصویری اریک کارل را برای عشق به هنر و خواندن از طریق کتابهای تصویری بنا نهاد.
